Duurzaam onderwijs kan niet zonder bedrijfsmatig denken

Christelijke Onderwijsgroep

Gerrit van der Heijden van Christelijke Onderwijsgroep (COG) voor het Dulon College

Een school wordt doorgaans niet gezien als een bedrijf. Toch is dat wat Gerrit van der Heijden doet bij de Christelijke Onderwijsgroep (COG). Een ‘bedrijf’ van zeven scholen in de regio Vallei en Gelderland-Midden.

Gerrit is al sinds 2005 actief in het onderwijs en maakte in 2019 de overstap naar COG. Daar werkt hij sindsdien aan het efficiënter maken van de bedrijfsvoering. Dat staat ver af van het onderwijs in de klas, maar is niet minder belangrijk voor een succesvol voortbestaan van een school. Goed onderwijs kan immers niet zonder toekomstvaste IT-voorzieningen, huisvesting en faciliteiten.

Wat is de gedachte achter deze bedrijfsmatige aanpak?

Je moet het doorlopen van een opleiding in feite zien als een klantreis. Van het moment van inschrijving, de lesroosters, de beleving in het gebouw tot het behalen van je diploma. Hoe regel je dat allemaal zo goed mogelijk in? Zeker als je zeven scholen hebt die ieder hun eigen karakter hebben. Daar zag ik veel potentie om processen te stroomlijnen.

Vier jaar geleden zijn we dan ook begonnen het centraliseren van de bedrijfsvoering. Voor een betere ‘klantervaring’ en om kostenefficiënter te werken. Het centraliseren is ook noodzakelijk om controle te hebben over IT security bijvoorbeeld. Iets dat nu veel meer speelt dan een aantal jaar geleden. En om eenduidig te kunnen rapporteren aan alle belanghebbenden van COG.

Wat betekent dat voor de gebouwen waarin jullie gevestigd zijn?

Dat er een herijking van het Strategisch Huisvestingsplan heeft plaatsgevonden. Daarin gaat het om de vraag hoeveel locaties en vierkante meters je nodig hebt, welke gebouwen je wilt behouden, renoveren of afstoten. Zo is de keuze gemaakt om van enkele gebouwen afscheid te nemen. En in het geval van het Dulon College in Ede, dat nu grootschalig gerenoveerd wordt, gaat de oppervlakte terug van 18.000 naar 12.000 m².

Hoe wordt de verduurzamingsopgave daarin meegenomen?

Het huisvestingsplan is het uitgangspunt voor onze verduurzamingsplannen en het meerjarenonderhoud. Dat moet goed op elkaar afgestemd zijn om onze doelen te halen én de jaarlijkse budgetten vast te stellen. Alleen dan kunnen we op financieel verantwoorde wijze energiezuinige schoolgebouwen realiseren.

Voorzie je voor elk gebouw een dergelijke nieuwbouw?

Gelukkig kunnen we in veel gebouwen met installatietechnische maatregelen al een hoop bereiken. Op Het Perron is de warmtepomp opnieuw ingeregeld waardoor we daar nagenoeg geen gas meer gebruiken. Voor het Astrum College gaan we samen met INNAX energiebesparende maatregelen doorvoeren, waarbij we gebruikmaken van de DuMaVa subsidie die een deel van de projectkosten dekt.

Dat wil niet zeggen dat we alles in eigen hand hebben. De mbo-schoolgebouwen zijn ons eigendom, de gemeente is eigenaar van de vo-scholen. Dus je bent ook afhankelijk van de betreffende gemeente of er financiële ruimte is voor grootschalige renovaties. Dat vraagt om nauw contact met de gemeentebesturen, die natuurlijk ook op andere terreinen voor grote uitgaven staan. Niet alles kan tegelijk.

Welke rol spelen de energieprijzen in de verduurzaming?

De grote prijsstijgingen van vorig jaar hebben een grote impact gehad op hoe we naar ons energiemanagement kijken. Een geluk bij een ongeluk zou je kunnen zeggen. We hadden zeer gunstige tarieven, alleen ons contract liep af en toen zag het kostenplaatje er ineens heel anders uit. De kosten dreigden op jaarbasis met vele miljoenen op te lopen, wat een grote driver was om versneld energie te besparen.

Wat hebben jullie gedaan?

Met hulp van INNAX hebben we alle energieverbruiken inzichtelijk gemaakt en geanalyseerd. Slimme meters hadden we al, maar we keken eerder niet wat we precies verbruikten. Dat heeft echt veel bruikbare inzichten gegeven waarop we snel konden acteren. Een voorbeeld: op het Astrum College zal de periode van verwarmen enkele uren worden ingekort, zonder dat dit ten koste zal gaan van het comfort. Dat is direct besparen. Ook hebben we in de wintermaanden de generieke maatregel genomen om de temperatuur overal op 19 °C te zetten en zijn we een bewustwordingscampagne gestart onder de medewerkers en leerlingen.

Ook hiervoor geldt dat het helpt als je het energiemanagement centraal coördineert. We hebben alle gebouwen ondergebracht in de Paris Proof Monitor en er vindt voortdurend afstemming plaats met de teamleiders en conciërges van de verschillende locaties. Zo kun je snel aan de ‘knoppen draaien’ op basis van de inzichten die je hebt uit de monitoring. Dat heeft enorm geholpen om de energiekosten binnen te perken te houden.

Wat staat er de komende periode te gebeuren?

Het afstoten van locaties zoals in het huisvestingsplan opgenomen zal de komende jaren plaatsvinden. De overige gebouwen willen we intensiever gaan gebruiken, waarbij we onderzoeken of ook externe partijen van onze gebouwen gebruik kunnen maken. Dat vraagt nogal wat van het roosteren en zeker afstemming met de gebruikers (ic docenten), dus dat moeten we zorgvuldig bekijken.

Voor het verduurzamen werken we momenteel met INNAX onze portefeuilleroutekaart verder uit. Die maakt duidelijk wanneer we welke maatregelen nemen, met doorvertaling naar de jaarlijkse onderhoudsbudgetten. We zullen in ieder geval onverkort doorgaan met maatregelen die het energieverbruik verlagen, in combinatie met duurzame opwekking.

Op persoonlijk vlak gaat er ook iets veranderen. Je bent inmiddels 65, dus met pensioen?

Nee, dat is nog niet aan de orde. Ik wil zeker nog een jaar betrokken blijven en blijf twee dagen per week werkzaam als programmanager huisvesting. Er is nog veel te doen en daar draag ik mijn steentje graag aan bij.

Meer weten over

dit project?

Neem contact op met Alex.