Gevolgen hybride warmtepomp norm voor corporaties

De hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een cv-ketel, waarbij de cv-ketel slechts wordt gebruikt voor warm water en die voor de verwarming bijspringt op de koudste dagen van het jaar. Op deze manier kan 40-60% gas bespaard worden. De hybride warmtepomp is, zeker gezien de aanhoudende hoge gasprijzen, een rendabele tussenstap naar het volledig aardgasvrij maken van woningen, met name die woningen die nog niet voldoende geïsoleerd zijn om volledig met een warmtepomp te verwarmen.

Door de ministeries van Binnenlandse Zaken en Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening zijn afspraken gemaakt met marktpartijen om ervoor te zorgen dat er voldoende installatie-, en productiecapaciteit is bij de invoering van de norm. Fabrikanten en installateurs krijgen zodoende een helder perspectief voor het ontwikkelen van apparaten om de overstap de komende jaren zo soepel mogelijk te laten verlopen. De recente VSK Beurs was voor fabrikanten dan ook een uitgelezen mogelijkheid om de nieuwste producten te introduceren.

Wat betekent de ‘2026-hybride norm’ voor corporaties?

Corporaties kunnen direct aan de slag met de hybride route, uiteraard rekening houdend met de lokale transitievisie warmte en wijkuitvoeringsplannen (WUP). Een belangrijk knelpunt echter bij bestaande woningen is de plaatsing van buiten-units. Om dat op te lossen werken meerdere fabrikanten aan stille monobloc varianten, warmtepompen zonder traditionele buiten-unit en varianten waarbij de buitenunits in het dak worden geïntegreerd, vooral geschikt voor woningen waar de cv-ketel op zolder staat.

Wat betekent dit in de uitvoeringspraktijk voor corporaties?

Projecten voor ketelvervanging zijn redelijk overzichtelijk. Een bestaande cv-ketel wordt in de regel één op één vervangen door een nieuwe. Bijkomende werkzaamheden blijven bij ketelvervanging meestal beperkt tot het vernieuwen van een rookgasafvoer. Bij de toepassing van hybride warmtepompen ziet een project er ineens heel anders uit.  En bij de vervanging van een cv-ketel in grondgebonden eengezinswoningen zal het toepassen van (hybride) systemen eenvoudiger zijn dan in gestapelde bouw.

Vragen, vragen, vragen….

Denk aan de kaders waarbinnen de overgang van gasketel naar warmtepompen moet plaatsvinden.  
Wat zijn de warmteplannen van de gemeente, is er bijvoorbeeld een voornemen om op termijn een warmtenet aan te leggen, en zo ja, op welke termijn? Is er naast de bestaande CV wel ruimte voor het opstellen van een extra apparaat? Is er ruimte voor het plaatsen van een buitenunit? Levert een batterij aan buitenunits geen (geluids)overlast op? Kunnen warmtepomp en buitenunits worden geplaatst met luchtkanalen en dakdoorvoeren, in plaats van een buitenunit? Kan de hybride warmtepomp worden aangesloten op dezelfde elektragroep van de cv-ketel, of moet de groepenkast worden uitgebreid? Wordt er meteen overgeschakeld op inductie-koken, wordt er meteen PV geplaatst en moeten er extra leidingen worden getrokken? Moet er afstemming plaatsvinden met de netbeheerder? Veel zaken die een integrale benadering, antwoorden en werkbare oplossingen vragen.

En naast de harde techniek komen er nog andere zaken bij kijken. De werkzaamheden zijn ingrijpender dan een 1:1 gasketelvervanging, waardoor meer afstemming met - en medewerking van - bewoners nodig is. Daarnaast zijn de werkzaamheden complexer waardoor de planning meer aandacht vraagt. En uiteraard heeft het ook financiële consequenties en zullen de budgetten stevig moeten worden verhoogd.

Proeftuinen

De hybride route is dus aanzienlijk complexer dan een reguliere ketelvervanging. Belangrijk voor corporaties is om tijdig na te denken over het inrichten van het proces voor ketelvervanging. Dat geldt zowel voor projectmatige vervangingen als voor individuele vervanging bij defecten.

Het is wenselijk de komende jaren te beginnen met proeftuinen om uit te testen wat het beste werkt. Dan zal ook blijken of het fabrikanten en installateurs voldoende lukt om de toegezegde nieuwe producten te introduceren en de beloofde groei van de capaciteit waar te maken. Niet op zijn minst belangrijk is de vroegtijdige en periodieke informatieverstrekking naar huurders. Laat hen meegroeien met de toekomstige ontwikkelingen en veranderingen die de warmtetransitie met zich meebrengt.