Proeftuin Aardgasvrije Wijken in Doesburg

Het gaat om een Proeftuin Aardgasvrije Wijken (PAW) in Doesburg met bijna duizend woningen. Daarvan zijn ongeveer vijfhonderd van Woonservice IJsselland (WIJ), een corporatie met zo’n twintig medewerkers. MT-lid Rik ter Welle schetst: ‘In die wijk zijn al bewoners zelf aan het verduurzamen. Dat viel op. De gemeente weet dat ze aan de slag moet met de energietransitie en een warmtevisie. Hier komen twee rivieren samen. De vraag was: kunnen we daar geen warmte aan onttrekken?’

Dat zal zo’n pro-actieve buurt helemaal prima vinden.

‘Het komt zelden voor dat een hele buurt hetzelfde denkt. Voor ons is heel belangrijk om te weten wat het draagvlak is onder onze huurders. Voor hen moet het kostenneutraal zijn. En hoe garanderen we de betrouwbaarheid? Bij verduurzaming kom je achter de voordeur; wat voor gevoel leeft daar? Daar spelen misschien wel sociale problemen waarvan de mensen zeggen: “Die eerst oplossen. Dan pas verduurzaming”. Dus wij hebben nu al aangegeven dat daar veel aandacht voor moet zijn.’

Het Rijk gaf recent vier miljoen euro. Hoe gaat het nu van start?

‘De gemeente moet nu de regierol naar zich toe halen. En wij maken een begin met een projectplan, samen met INNAX. In de wet staat dat minimaal zeventig procent van de huurders akkoord moet gaan. Dat slaat op huurwoningen. Daarnaast staan in deze wijk zo’n dertig procent koopwoning. De eigenaren daarvan mogen ook voor eigen oplossingen kiezen. Als corporatie kennen wij hen nog niet. Dus we kunnen en willen wel allerlei verkenningen en overleg opstarten. Maar er is ook nog veel onduidelijk.’

Zoals ook het vervangen van de huidige Warmtewet.

‘Precies. Er is wel een concept voor Warmtewet 2.0, maar daar is veel kritiek op gekomen. Daardoor verwacht vrijwel niemand dat het huidige kabinet die nog gaat afronden. Dus wanneer is dat klaar? Als wij huurders willen overtuigen, kunnen we niet met een onduidelijk verhaal komen. Het enige wat we zeker weten: toestellen op gas, daar heb je straks niks meer aan. Waarschijnlijk heb je andere pannen nodig in de keuken. En zal het koken een beetje anders gaan. Daarmee overtuig je niet.’

‘Niet duurder voor de huurder’ is toch ook wel het geluid uit Den Haag?

‘Zonder Warmtewet kunnen we niks garanderen. Er is nu nog een koppeling met de prijs van gas en olie. Daarvan zeggen velen: dat is niet eerlijk. Terecht. Zo is er ook een discussie over afschaffing van de verhuurdersheffing. Er speelt van alles.’

Is er wel zicht op de totale kosten? En wie gaat die betalen?

‘We denken dat het 27 miljoen euro gaat kosten. En wij hebben dat niet. Onze jaaromzet is ongeveer 12 miljoen. Dus de warmteleverancier moet gaan investeren. Die zal aansluitkosten rekenen, net als nu met aardgas. Wij kunnen wel iets bijdragen. We onderhouden nu jaarlijks cv-ketels. Die zijn er straks niet meer. Wegvallende kosten kunnen we inbrengen. Je ziet ook al dat maatschappelijke banken interesse hebben in het investeren in aardgasvrije wijken. Daar zal het meeste geld vandaan moeten komen. Maar alle partijen zoeken zekerheid. Één ding staat vast: over acht jaar moet het helemaal klaar zijn.’

Warmte uit een rivier halen klinkt innovatief. Wie is die leverancier?

‘Dat is nog helemaal open. Het is inderdaad redelijk innovatief, maar het bestaat wel al. We hebben hier ook contact over met het waterschap. Die bekijken of ze dit kunnen koppelen aan een ander project: verdroging in de Achterhoek tegengaan.’

Is rivierwater wel warm genoeg?

‘In de zomer is het twintig graden. Dat stop je in de bodem en dat haal je naar boven in de winter. Maar, inderdaad, het moet dan wel bijverwarmd worden. De energie daarvoor willen we halen uit zonnepanelen. Ons plan gaat richting een nieuwe zonnecoöperatie, met panelen op de daken van onze woningen. Dus zo veel mogelijk lokaal opgewekt en opgelost.’

Dit vraagt wel om allerlei gespecialiseerde kennis. En het is ook een ander vak dan het runnen van een woningcorporatie.

‘Ja, dit overstijgt ons niveau. We kunnen wel algemene kennis delen binnen Aedes. Maar veel relevanter is het werken met INNAX, die we al meer dan tien jaar kennen. Zij hebben al ervaring met warmtenetten. Eerst gingen ze met ons meekijken en adviseren. Maar inmiddels is die rol wel intensiever. Er is regelmatig overleg. Dat kan gaan over het opstellen van een goede business case, technische zaken, bestuurlijke kwesties, procesbegeleiding en strategische keuzes. Aangezien we zo nauw optrekken, is het ook wenselijk om INNAX erbij te hebben als we om de tafel zitten met de wethouder of onze Raad van Commissarissen. Want zij willen het specialistische verhaal ook graag direct van de expert horen. Dus INNAX en wij vullen elkaar dan de hele tijd aan.’

Arjan Muil

Energietransitie en aardgasvrije wijken

Arjan is een professional op het gebied van energie en infra en vanaf het begin van zijn loopbaan actief met duurzame energie ontwikkelingen in de gebouwde omgeving. Zijn focus is een integrale benadering van projecten en het managen van het grensvlakken tussen techniek, financiële en juridische aspecten en de belangen van alle stakeholders.

Meer weten?

Laat uw gegevens achter en Arjan zal snel contact met u opnemen.