Warmte koude opslag (WKO) voor duurzaam verwarmen en koelen

Wat is een warmte koude opslag (WKO)?

Een warmte koude opslag (WKO), ook wel bodemenergie- of bodemwarmteopslag genoemd, is een systeem dat warmte en koude uit de bodem haalt om gebouwen te verwarmen en te koelen. Het principe is eenvoudig maar effectief: in de zomer wordt overtollige warmte uit gebouwen, industriële processen of zonthermie opgeslagen in de bodem, terwijl in de winter de opgeslagen warmte wordt gebruikt om de gebouwen te verwarmen. Omgekeerd wordt in de winter overtollige koude opgeslagen voor gebruik in de zomer.

Hoe werkt een WKO?

Er zijn twee soorten bodemopslag: open en gesloten systemen. Open systemen circuleren grondwater en worden 'warmte koude opslagsystemen' (WKO) genoemd. Bij gesloten bodemenergiesystemen wordt geen grondwater verplaatst, maar wordt warmte en koude uitgewisseld via een gesloten buizenstelsel in de ondergrond. Deze systemen worden ook wel 'bodemwarmtewisselaars' genoemd.

Bij een warmte- koudeopslag wordt gebruik gemaakt van de warmte of koude die van nature aanwezig is in de bodem en het grondwater. Bij deze bodemenergiesystemen worden onttrekkings- en infiltratiebronnen gemaakt. Het grondwater pompt men vervolgens eerst uit de bron omhoog. En vervolgens wordt het grondwater na gebruik voor verwarming en of verkoeling weer terug in de bodem gebracht

Van het gas af met een warmte koude opslag

Door de opgeslagen warmte uit de bodem te gebruiken in plaats van gas, kan een gebouw volledig gasloos worden verwarmd. De warmtepomp zorgt ervoor dat de temperatuur van de bodemwarmte wordt verwarmt naar het gewenste niveau voor ruimteverwarming. Dit proces is veel zuiniger dan directe elektrische verwarming. Door de lage temperatuurvraag van vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren kan een WKO-systeem zeer efficiënt werken.

Wat zijn de voordelen van een WKO?

Een WKO draagt bij aan duurzaamheid
Een WKO maakt gebruik van de natuurlijke warmtebron in de bodem, waardoor een gebouw geen gas meer nodig heeft om te verwarmen.

Kostenbesparingen op lange termijn
Hoewel de initiële investeringen hoger kunnen zijn dan bij traditionele verwarmings- en koelsystemen, kunnen WKO-systemen op lange termijn aanzienlijke besparingen opleveren dankzij lagere energiekosten en onderhoudskosten.

Een WKO zorgt voor een comfortabel binnenklimaat
Het systeem levert zowel verwarming als koeling, voor een aangenaam binnenklimaat het hele jaar door.

Nadelen van een WKO

Hoge initiële kosten
Een WKO-systeem vereist aanzienlijke investeringen. Denk aan de uren die worden besteed aan planning, ontwerp en de installatie van het systeem. Daarvoor moet diep worden geboord en een warmtepomp worden aangeschaft.

Complexiteit van ontwerp en installatie
Het ontwerpen en installeren van een WKO-systeem vereist gespecialiseerde kennis en expertise, wat kan leiden tot vertragingen en hogere kosten als het niet goed wordt uitgevoerd.

Kan mijn gebouw gebruik maken van een WKO?

Een warmte koude opslag is met name interessant voor utiliteitsgebouwen, zorginstellingen, kantoren en bedrijfspanden met een grote, constante warmte- en koudebehoefte. Voor nieuwbouw is een WKO in combinatie met een warmtepomp een geschikte gasloze verwarmingsoplossing. Voor bestaande bouw kunnen aanvullende isolatiemaatregelen nodig zijn om de warmtevraag te verlagen.